Ομιλία στο Ευρωπαϊκό Συμπόσιο με θέμα: «Σύγχρονοι Σοσιαλιστές – Νέες Απαντήσεις»

Ομιλία στο Ευρωπαϊκό Συμπόσιο με θέμα: «Σύγχρονοι Σοσιαλιστές – Νέες Απαντήσεις»

Φίλες και φίλοι,
Συντρόφισσες και σύντροφοι,

Όλοι μιλούμε για τη νέα εποχή την οποία διανύουμε στην αρχή της τρίτης χιλιετίας.

Θα ήθελα να ξεκινήσω από μία πτυχή αυτής της νέας εποχής, που πιστεύω ότι χαρακτηρίζει τη δημόσια ζωή. Θα ήθελα να ξεκινήσω από τις προσδοκίες των ίδιων των πολιτών. Των πολιτών, που αν για τη δημοκρατία βρίσκονται πάντα στο κέντρο της δημόσιας ζωής, στη σημερινή εποχή ζητούν να παίξουν ακόμα πιο ουσιαστικό ρόλο, να επιτελέσουν ακόμα πιο καίρια λειτουργία.

Στην εποχή που ανοίγεται εμπρός μας είναι οι ίδιοι οι πολίτες που δίνουν τον τόνο στην πολιτική. Είναι η ίδια η κοινωνία των πολιτών, και όχι κάποιες «φωτισμένες» πρωτοπορίες, που θεωρούν ότι δικαιωματικά τους ανήκει ο κεντρικός λόγος στις εξελίξεις. Είναι οι ίδιοι οι πολίτες, με την οπτική τους, τις ανάγκες τους, τις προσδοκίες τους, τις αξίες τους, που καλούνται να προσδιορίσουν την πορεία της κοινής ζωής.

Η αναβάθμιση των αξιώσεων των πολιτών είναι μια εξέλιξη που εμάς, τους σύγχρονους σοσιαλιστές, μάς ικανοποιεί βαθιά. Γιατί αναδεικνύει ανάγλυφα την αξία και την ιδιαιτερότητα του δημοκρατικού σοσιαλισμού. Γιατί φέρνει στο προσκήνιο μια βαθιά, μια διαρθρωτική διαφορά μας από τη συντηρητική παράταξη.

Εμείς, οι σοσιαλιστές, ανήκουμε στην παράταξη που αντιμετώπιζε πάντα τους πολίτες ως ενεργούς συντελεστές της κοινωνικής και δημόσιας ζωής. Που δεν τους θεωρούσε ιδιώτες, καταναλωτές, οικονομικά υποκείμενα ή διοικούμενους, αλλά πολύπλευρες προσωπικότητες με βαρύνουσα άποψη σε όλες τις σφαίρες της ζωής. Που δεν συρρίκνωνε την παρουσία τους σε μία πλευρά τους. Που δεν τους αντιμετώπιζε με αυταρχισμό ή υπεροψία.
ΙΙ.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,

Μια πρώτη κατηγορία προκλήσεων που αντιμετωπίζουν αυτοί οι πολίτες που επιζητούν γνώση και συμμετοχή, προκύπτει από το νέο τρόπο λειτουργίας της μεταβιομηχανικής κοινωνίας.

Στον χώρο της οικονομίας η ανάπτυξη και η πρόοδος της τεχνολογίας δημιουργούν νέο πλούτο, αλλά επιτείνουν συνεχώς τον ανταγωνισμό. Για εμάς, τους σύγχρονους σοσιαλιστές, η μεγάλη πρόκληση είναι η συνέχιση της ανάπτυξης της οικονομίας μας πάνω στις σταθερές βάσεις που έχει δημιουργήσει η υγιής δημοσιονομική διαχείριση.

Στον χώρο της κοινωνίας είναι ιδιαίτερα αισθητές οι επιπτώσεις των αλλαγών της οικονομίας και γενικότερα των συνθηκών ζωής: οι παραδοσιακές ανισότητες αυξάνουν και προστίθενται νέες, δημιουργείται αβεβαιότητα για τις συνθήκες και τις προοπτικές εργασίας, κάποιοι από τους συμπολίτες μας οδηγούνται στο περιθώριο της κοινωνικής ζωής. Για τη δημοκρατική Αριστερά, η αντιμετώπιση της ανεργίας και η αύξηση της απασχόλησης αλλά και γενικότερα η εξασφάλιση της αλληλεγγύης και της κοινωνικής συνοχής αποτελούν τη μεγάλη κοινωνική πρόκληση της εποχής.

Στον χώρο της παιδείας, η πρόοδος της επιστήμης και οι νέες συνθήκες ζωής διευρύνουν πολύ τις δυνατότητες των αλλά και τις προσδοκίες των νέων. Για εμάς, τους σοσιαλιστές του σήμερα, η πρόκληση είναι να εξασφαλίσουμε ένα πλούσιο και αξιόλογο μαθησιακό περιβάλλον για τους νέους, που να τους δίνει ουσιαστικά εφόδια για το μέλλον.

Στον χώρο της τεχνολογίας, η πρόοδος, που παρατηρείται, αναβαθμίζει το επίπεδο ευημερίας μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού και συμβάλλει στην καταπολέμηση της άγνοιας και της αρρώστιας. Μπορεί να ευνοήσει, όμως, και τις παρεκβάσεις από το ανθρώπινο μέτρο, καθώς και τη συρρίκνωση της ιδιωτικότητας ή της αυτονομίας των πολιτών. Για εμάς, τη σύγχρονη Κεντροαριστερά, η μεγάλη πρόκληση είναι η χρήση των νέων τεχνολογιών με τρόπο που ωφελεί το σύνολο και δεν θίγει τα ατομικά δικαιώματα του καθενός.

Στον χώρο του περιβάλλοντος, η αλόγιστη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων και ο καταναλωτισμός απειλούν την ποιότητα ζωής μας και υποθηκεύουν το μέλλον των παιδιών μας. Ως σοσιαλιστές θεωρούμε σημαντική πρόκληση την εναρμόνιση των επιταγών της σύγχρονης ζωής με την προστασία του περιβάλλοντος.

Στον χώρο της καθημερινότητας, οι πολύπλοκες συνθήκες ζωής, η αποδιάρθρωση των παραδοσιακών δεσμών και η συνεχής κινητικότητα των ανθρώπων φέρνουν στο προσκήνιο το ζήτημα της δημόσιας ασφάλειας. Εμείς, οι σύγχρονοι σοσιαλιστές, πιστεύουμε ότι οφείλουμε να απαντήσουμε στην πρόκληση της εξισορρόπησης ανάμεσα στην καταπολέμηση της βίας και τις επιταγές του Κράτους Δικαίου.

Συντρόφισσες και σύντροφοι,

Η δεύτερη μεγάλη πρόκληση που θέτουν οι πολίτες σήμερα σχετίζεται με την Ευρώπη. Εδώ και μερικές δεκαετίες αλλά κυρίως μετά την είσοδο της χώρας στην ΟΝΕ, η μοίρα της είναι αξεδιάλυτα συνυφασμένη με την προοπτική των άλλων χωρών, που μαζί της συναποτελούν την Ένωση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη δώσει πολλά στον Έλληνα πολίτη.

Σήμερα όμως, όπου η παγκοσμιοποίηση εντείνει τους ρυθμούς της και όπου ο διεθνής περίγυρος της Ευρώπης αναζητεί νέες ισορροπίες, όλο και πιο συχνά οι πολίτες, οι Έλληνες πολίτες, οι Ευρωπαίοι πολίτες, μοιράζονται την ίδια αίσθηση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, παρά την ωρίμανση και τα επιτεύγματά της, έχει φτάσει σε ένα σημείο που δεν μπορεί να ανταποκριθεί ικανοποιητικά στα αιτήματα των λαών της. Οι πολίτες ζητούν περισσότερη Ευρώπη, πιο αποτελεσματική Ευρώπη, πιο ισχυρή Ευρώπη. Σε αυτήν την πρόκληση καλούμαστε να απαντήσουμε εμείς, οι σύγχρονοι σοσιαλιστές.

Συντρόφισσες και σύντροφοι,

Η τρίτη κατηγορία προκλήσεων που θέτει η εποχή μας αναφέρεται στη διεθνή πραγματικότητα. Σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε, παίρνονται αλλού αποφάσεις που επηρεάζουν τη ζωή μας, τις δυνατότητες και τις προοπτικές μας. Η παγκοσμιοποίηση προσφέρει πρωτόγνωρες δυνατότητες ανάπτυξης, συνεργασίας και ευημερίας. Έχει όμως και αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομική, την κοινωνική, την πολιτισμική πραγματικότητα. Επιτρέπει την εκμετάλλευση των πιο αδύναμων κρίκων του συστήματος, απειλεί να εξαλείψει τις πολιτιστικές διαφορές. Από την άλλη, η εποχή μας χαρακτηρίζεται και από τη διεθνοποίηση της βίας, τη διέγερση των εθνοτικών μισαλλοδοξιών και την ανάφλεξη της διεθνούς τρομοκρατίας.

Για εμάς τους σύγχρονους σοσιαλιστές, η πρόκληση είναι η εναρμόνιση των δυνατοτήτων που δίνει η κινητικότητα ανθρώπων, ιδεών και πόρων με την άμβλυνση των ανισοτήτων μεταξύ των χωρών του πλανήτη.

ΙΙΙ.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,

Απέναντι στις πολλές προκλήσεις που θέτει η νέα εποχή, απέναντι στις προσδοκίες, τις ανάγκες και τις αγωνίες των ίδιων των πολιτών, εμείς, οι σύγχρονοι σοσιαλιστές, έχουμε ένα σπουδαίο όπλο. Την παρακαταθήκη των αγώνων που ενέπνευσαν οι ιδέες του δημοκρατικού σοσιαλισμού.
Σε αντίθεση με άλλες δυνάμεις έχουμε πού να στηριχθούμε. Από πού να αντλήσουμε δύναμη, έμπνευση, ηθικό, πρότυπα.

Γιατί, συντρόφισσες και σύντροφοι, ποια άλλη πολιτική παράταξη από τη σοσιαλδημοκρατία άλλαξε τόσο πολύ τον κόσμο στην πράξη, όχι στα λόγια, τον αιώνα που πέρασε; Ποια άλλη παράταξη σφράγισε τόσο την καθημερινότητα όλων των λαών; Ποια άλλη παράταξη συνέβαλε τόσο στην επιτυχία των μεγάλων μεταρρυθμίσεων, που από τις άθλιες συνθήκες εργασίας των αρχών του 20ου αιώνα μας οδήγησαν στο κοινωνικό κράτος δικαίου και την αναδιανομή του πλούτου;

Ποιοι άλλοι αγωνιστές εκτός από τους αγωνιστές του δημοκρατικού σοσιαλισμού συνδύασαν το πάθος και τον ενθουσιασμό της στράτευσης υπέρ των αδικημένων με τον ρεαλισμό, την ανεκτικότητα απέναντι στις διαφορετικές απόψεις, τη βαθιά δημοκρατικότητα, την αποτελεσματικότητα;

Ποιοι άλλοι από τους σοσιαλιστές άλλαξαν πραγματικά τον κόσμο, χωρίς οπισθοδρομήσεις αλλά και χωρίς αυταρχισμό; Για τους αδικημένους, με τους αδικημένους. Με εμπιστοσύνη στους πολίτες και την αυτενέργειά τους.

Ποια παράταξη, τέλος, μένει απαρασάλευτα προσηλωμένη στις ίδιες αρχές και αξίες; Ποια παράταξη απέδειξε ότι έχει την ικανότητα να ανιχνεύει τις απαιτήσεις των καιρών μέσα στην πολυπλοκότητά τους, χωρίς παρωπίδες, χωρίς αλαζονεία, χωρίς πατερναλισμό;

ΙV.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,

Οι θεμελιακές αρχές και τα ιδανικά μας παραμένουν αναλλοίωτα. Ορίζουν το όραμά μας. Αγωνιζόμαστε και θα αγωνιζόμαστε πάντα για μια πολιτεία που εξασφαλίζει ίση αυτονομία, αλληλεγγύη και κοινωνική συνοχή, που βασίζεται στη συμμετοχή όλων των πολιτών και που, τέλος, διατηρεί ισότιμες και ειρηνικές σχέσεις με τα άλλα κράτη.

Το όραμά μας εγγράφεται στην παράδοση των μεγάλων μεταρρυθμιστικών κινημάτων. Είμαστε κληρονόμοι των αγώνων κατά του δεσποτισμού, των ανισοτήτων και των αδικιών.

Εμμένουμε στην κρίσιμη διαφορά μας από τη συντηρητική παράταξη: πιστεύουμε ότι πρέπει και είναι δυνατό να αλλάξουμε την κοινωνία στο όνομα της ισότητας και της αλληλεγγύης.
Εμμένουμε όμως και στην κρίσιμη διαφορά μας από την κομμουνιστική Αριστερά: πιστεύουμε ότι δεν πρέπει και δεν είναι δυνατό να αλλάξουμε την κοινωνία αν δεν το θέλει η ίδια ή μεγάλα τμήματά της.

Η αλλαγή της κοινωνίας σήμερα έχει διαφορετικό περιεχόμενο από ό,τι πριν μερικά μόλις χρόνια.

Μπροστά στις αλλαγές που έχουν επέλθει η μία στάση είναι η στάση της συντηρητικής παράταξης. Της δεξιάς, παραδοσιακής ή νέας, σε όλη την Ευρώπη, σε όλο τον κόσμο. Τα παραδείγματα μιλούν μόνα τους εκεί όπου η συντηρητική παράταξη ασκεί την εξουσία και δεν έχει την πολυτέλεια να φορά τη μάσκα της μετριοπάθειας.

Η Δεξιά θεωρεί ότι η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων, η ανάδυση της κοινωνίας της γνώσης ή οι νέες ανάγκες αποτελούν αφορμές για όλο και πιο στενό εναγκαλισμό της κοινωνίας από την αγορά. Δεν είναι εκείνη που ιδιωτικοποιεί τα πάντα χωρίς να διακρίνει μεταξύ των δημοσίων και των ιδιωτικών συμφερόντων; Δεν είναι εκείνη που συρρικνώνει την εκπαίδευση σε εξάρτημα της οικονομίας; Δεν είναι εκείνη που περιστέλλει συνεχώς τις κοινωνικές δαπάνες;

Η Δεξιά πιστεύει ότι η ανάπτυξη της δημοκρατίας οδηγεί σε υπερβολές και καθιστά αναγκαίο τον περιορισμό της ίσης ελευθερίας, τον αυταρχισμό και τις διακρίσεις. Δεν είναι εκείνη που αντιτάσσει βία στις διεκδικήσεις των πολιτών; Δεν είναι αυτή που αντιμετωπίζει με αδιαφορία ή αναλγησία τα προβλήματα των εργαζομένων ή όσων έχουν ανάγκη;

Συντρόφισσες και σύντροφοι,

Πρέπει να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους. Για τη συντηρητική παράταξη ο νέος τρόπος πολιτικής έχει το στόχο που είχε για αυτήν πάντα η πολιτική της: παντοκρατορία της αγοράς, αυταρχισμός και διακρίσεις.
Τελείως διαφορετική είναι η δική μας απάντηση. Η απάντηση των σύγχρονων σοσιαλιστών.
Εμείς είμαστε έτοιμοι να ανανεώσουμε τα εργαλεία και τις τακτικές επιδιώξεις μας ώστε τα ιδανικά μας να γίνουν πράξη στη σημερινή κοινωνία. Ο δημοκρατικός σοσιαλισμός δεν είναι προσηλωμένος στο παρελθόν. Είναι ανοικτός στο μέλλον: ανιχνεύει επίμονα τις νέες προκλήσεις, ανανεώνει την πολιτική θεματολογία, αναζητεί συνεχώς νέες ιδέες.
Η Αριστερά μας, η σοσιαλιστική Αριστερά, είναι η Αριστερά που ανανεώνεται και εκσυγχρονίζεται. Που δίνει νέο περιεχόμενο στις θεμελιώδεις αξίες της. Που δεν υποστέλλει τη σημαία του πολέμου ενάντια στη συντήρηση, παλαιά και νέα, ενάντια στον αυταρχισμό, από όπου και αν εκπορεύεται. Που αντιμετωπίζει τις παλαιές, αλλά και τις νέες μορφές ανισότητας και αδικίας, τις νέες μορφές αποκλεισμού και εκμετάλλευσης. Που στηρίζει ενεργά τους πολίτες οι οποίοι φοβούνται ή παραιτούνται εμπρός στις απειλές και τους κινδύνους της νέας εποχής. Αλλά που, παράλληλα, προάγει τα αιτήματα των δυναμικών στρωμάτων της κοινωνίας. Που τονώνει και απελευθερώνει τη δημιουργικότητα, τη φαντασία και την επινοητικότητά τους.

Εμείς, οι σύγχρονοι σοσιαλιστές, πιστεύουμε σταθερά στην προτεραιότητα της πολιτικής, της δημοκρατίας, των θεσμών απέναντι στην αγορά και την οικονομία. Αναγνωρίζουμε την αξία της οικονομίας της αγοράς, της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και δημιουργικότητας. Εργαζόμαστε για την ανάπτυξη της οικονομίας, την αύξηση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας. Εργαζόμαστε για τον αναπροσανατολισμό του παραγωγικού δυναμικού, ιδίως των νέων, σε δεξιότητες που σχετίζονται με τις νέες τεχνολογίες. Δεν πιστεύουμε όμως στην ηγεμονία της αγοράς, στην κοινωνία της αγοράς. Δεν δεχόμαστε την αναγωγή όλων των σφαιρών της κοινωνικής ζωής στην οικονομία.

Για αυτό, περισσότερο από ποτέ, αγωνιζόμαστε χωρίς ταλαντεύσεις να εναρμονίσουμε την οικονομία, την κοινωνία, το πολιτικό σύστημα και τον πολιτισμό έτσι ώστε να γίνεται σεβαστή η αυτοτέλεια καθεμίας από αυτές τις σφαίρες.
Για αυτό, περισσότερο από ποτέ, αγωνιζόμαστε με σκοπό κάθε πολίτης να έχει πραγματικές δυνατότητες να ζήσει όπως ο ίδιος θέλει.

Εμείς, οι σύγχρονοι σοσιαλιστές, πιστεύουμε σταθερά στην προτεραιότητα της κοινωνικής αλληλεγγύης και της ισότητας. Οι δυνάμεις του δημοκρατικού σοσιαλισμού αναγνώριζαν πάντοτε ως πρόβλημα όλης της κοινωνίας την ύπαρξη συνανθρώπων μας με ανάγκες και ανασφάλεια που ανάγονται στην υγεία, την ηλικία, το φύλο, το καθεστώς εργασίας ή την ιθαγένεια. Σήμερα όμως, περισσότερο από ποτέ, συνδέουμε την κοινωνική αλληλεγγύη και την ισότητα με την αυτονομία και την ευθύνη του ατόμου.

Δίνουμε έμφαση στις νέες μορφές κοινωνικού αποκλεισμού – σε βάρος όχι μόνο των ηλικιωμένων, των ατόμων με ειδικές ανάγκες και των ανέργων, αλλά και των νέων, των διαφορετικών, των γυναικών, των ηλεκτρονικά αναλφάβητων, των μεταναστών ή των προσφύγων. Προωθούμε πολιτικές που καλύπτουν πολύ περισσότερες, σύνθετες και χρονικά εκτεταμένες χρονικά ανάγκες των πολιτών. Εμπλουτίζουμε τις παραδοσιακές πολιτικές μας, που σκοπεύουν στην καθολική κοινωνική πρόνοια, τη μέριμνα για την τρίτη ηλικία και την παροχή των βασικών συλλογικών αγαθών σε όλους, με στοχευμένες πολιτικές, οι οποίες απευθύνονται προς αυτούς που έχουν περισσότερη ανάγκη.

Γι΄ αυτό χρησιμοποιούμε ευέλικτες μεθόδους στη διαδικασία εξασφάλισης ευκαιριών απασχόλησης. Γι΄ αυτό επιμένουμε σε μέτρα για τη νέα γενιά. Στην κατάρτιση, την επανεκπαίδευση και τη δια βίου εκπαίδευση. Στην επανένταξη των απεξαρτημένων συμπολιτών μας. Στην πρόνοια για τα εργαζόμενα ζευγάρια. Στη βοήθεια προς τους ανήμπορους συμπολίτες μας στο σπίτι τους.

Εμείς, οι σύγχρονοι σοσιαλιστές, πιστεύουμε σταθερά στην ενεργό και συνεχή συμμετοχή των πολιτών. Οι δυνάμεις του δημοκρατικού σοσιαλισμού πάντοτε είχαν εμπιστοσύνη στην ωριμότητα των πολιτών, στη θέληση και τη δυνατότητά τους να καθορίζουν οι ίδιοι τις τύχες τους. Σήμερα όμως, περισσότερο από ποτέ, συνδυάζουμε τη συμμετοχή των πολιτών με την επίλυση των προβλημάτων που τους απασχολούν. Σκοπός μας είναι η συνδιαμόρφωση της συλλογικότητας από όλους τους πολίτες.

Έτσι αγωνιζόμαστε για την ενδυνάμωση της κοινωνίας των πολιτών, για την ενίσχυση της διαβούλευσης, για την όσο γίνεται ευρύτερη συζήτηση, ζύμωση, πληροφόρηση και προετοιμασία των ζητημάτων που απασχολούν την κοινωνία. Προσβλέπουμε στον ανιδιοτέλεια, τη γενναιοδωρία και το αίσθημα ευθύνης των εθελοντικών οργανώσεων. Εισάγουμε νέες μορφές συμμετοχής των πολιτών κατά τον σχεδιασμό και την εκτέλεση των δημοσίων πολιτικών. Βαθαίνουμε την αντιπροσωπευτική δημοκρατία ενισχύοντάς την με νέους θεσμούς. Εμπλουτίζουμε τη δημοκρατία με νέες μορφές αποκέντρωσης και νέους θεσμούς λογοδοσίας και ελέγχου της εξουσίας.

Εμείς, οι σύγχρονοι σοσιαλιστές, υποστηρίζουμε την ανοιχτή και ανεκτική κοινωνία. Οι δυνάμεις του δημοκρατικού σοσιαλισμού βρέθηκαν στην πρωτοπορία των αγώνων υπέρ της θρησκευτικής ελευθερίας και των δικαιωμάτων των μειονοτήτων. Σήμερα όμως, περισσότερο από ποτέ, πιστεύουμε στην ανάγκη σεβασμού της διαφοράς. Αγωνιζόμαστε με συγκεκριμένες δράσεις για την πλήρη ένταξη στην κοινωνία των διαφορετικών, των μειονοτήτων ή των αλλοδαπών που εργάζονται στη χώρα μας.

Εμείς, οι σύγχρονοι σοσιαλιστές, έχουμε εμπιστοσύνη στην έκφραση και τη δημιουργικότητα των πολιτών. Οι δυνάμεις του δημοκρατικού σοσιαλισμού πάντοτε εμπιστεύονταν τον κόσμο της δημιουργίας, της καινοτομίας και του πειραματισμού. Σήμερα όμως, περισσότερο από ποτέ, επιμένουμε στην ανάγκη διατήρησης και εμβάθυνσης της πολυφωνίας. Γι΄ αυτό έχουμε ως προτεραιότητα την καλλιέργεια της κριτικής ικανότητας των νέων μέσω της εκπαίδευσης. Γι΄ αυτό αγωνιζόμαστε για τον περιορισμό των κινδύνων αποκλεισμού από την ενημέρωση, για την αποτροπή της συγκέντρωσης της εξουσίας της ενημέρωσης στα χέρια λίγων. Γι΄ αυτό προσπαθούμε να διατηρήσουμε ένα μεστό σε αξιόλογες επιλογές πολιτιστικό περιβάλλον.

Τέλος, εμείς οι σοσιαλιστές υποστηρίζουμε ένα νέο διεθνισμό. Οι δυνάμεις του δημοκρατικού σοσιαλισμού αγωνίζονταν πάντα για την αυτοδιάθεση και την ισοτιμία των λαών. Για τη συνεργασία και την ειρήνη μεταξύ των λαών. Σήμερα όμως, περισσότερο από ποτέ, υπερασπιζόμαστε μια αντίληψη για τις διεθνείς σχέσεις βασισμένη στις περιφερειακές συνεργασίες και τη ρύθμισή τους από το δίκαιο. Σε αυτό το πλαίσιο αγωνιζόμαστε για μια ισχυρή Ευρώπη, που να είναι ικανή να ανταποκρίνεται στα προβλήματά τους και να επιδεικνύει αποτελεσματικότητα στη διακυβέρνηση. Για μια Ευρώπη, που, μέσα από την εμβάθυνση της ενοποίησής της, να διαθέτει δημοκρατικούς θεσμούς και ευκρινή κοινωνική φυσιογνωμία. Για μια Ευρώπη, με αναβαθμισμένη διεθνή παρουσία, που να αποτελεί ισχυρό πόλο σε ένα παγκόσμιο πολυκεντρικό σύστημα. Σε αυτό το πλαίσιο επιζητούμε τη θέσπιση κανόνων ελέγχου της παγκοσμιοποίησης μέσα από τη διεθνή συνεργασία και την ανάπτυξη θεσμών περιφερειακής ολοκλήρωσης και συλλογικής ασφάλειας.

V.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,

Αν κάτι μας ισχυροποιεί και μας κάνει πιο πειστικούς, είναι η πολιτική υπευθυνότητά μας. Είμαστε, μετά από την κυβερνητική εμπειρία, η υπεύθυνη Αριστερά. Η Αριστερά που ζει και τροφοδοτείται από τη σχέση της με τη ζωή, που προσπαθεί να κάνει τα ιδανικά της πράξη, να τα εφαρμόσει σε συνθήκες που αλλάζουν διαρκώς. Η Αριστερά που προτείνει και πραγματοποιεί πολιτικές αλλά και πρακτικές λύσεις. Που δεν παραπέμπει την επίλυση των άμεσων πιεστικών προβλημάτων στις καλένδες της επαναστατικής καθαρότητας. Που αγωνίζεται να εξασφαλίσει περισσότερες ευκαιρίες για πραγματική ευημερία και ουσιαστικό ευ ζην για τον καθένα εδώ και τώρα.

Και στην προσπάθειά μας αυτή μάς δυναμώνει η πείρα που έχουμε αποκτήσει κατά τη διακυβέρνηση. Έτσι εμείς, οι σύγχρονοι σοσιαλιστές, είμαστε εκείνοι που μπορούμε να εγγυηθούμε ένα ασφαλές μέλλον ευημερίας για κάθε πολίτη, για κάθε άτομο σε αυτή τη χώρα.

Γιατί εμείς έχουμε δοκιμαστεί στην πράξη. Έχουμε σκύψει πάνω από πολύπλοκα προβλήματα. Έχουμε εξετάσει πολλές εναλλακτικές λύσεις. ΄Εχουμε συζητήσει και διαβουλευθεί με όλους τους ενδιαφερόμενους. Έχουμε προχωρήσει σε συνθετικούς συμβιβασμούς. Έχουμε κάνει και λάθη. Έχουμε κάνει την αυτοκριτική μας.

Και όλα αυτά τα χρόνια έχουμε διδαχθεί πολλά:
Έχουμε μάθει να είμαστε αποτελεσματικοί. Να προχωρούμε με μέθοδο, συστηματικότητα, ιεραρχήσεις.
Έχουμε μάθει να μην ενδίδουμε στην ευκολία της δημαγωγίας. Έχουμε μάθει να μην υποκύπτουμε στα πανταχόθεν αιτήματα χαϊδεύοντας τα αυτιά.
Έχουμε όμως μάθει να κάνουμε και τομές και ρήξεις. Σε όλους τους τομείς. Τα παραδείγματα από τη χώρα μας είναι πολλά: από την ΟΝΕ μέχρι την ανασυγκρότηση της τοπικής αυτοδιοίκησης με τον Καποδίστρια ή την ελληνοτουρκική προσέγγιση. Ο γνώμονας της δράσης μας ήταν ένας και μοναδικός: οι απώτερες προοπτικές της ίδιας της κοινωνίας μας. Για αυτό και επιχειρήσαμε να εξασφαλίσουμε τη μεγαλύτερη κοινωνική συναίνεση. Για αυτό και προσπαθήσαμε να θιγούν όσο γίνεται λιγότερο οι διαμορφωμένες προσδοκίες εκείνων που θίγονταν από τις αλλαγές. Για αυτό και, ορισμένες φορές, ακολουθήσαμε τους ρυθμούς ωρίμανσης της κοινωνίας. Για αυτό όμως και τελικά, με αίσθηση ευθύνης, προχωρήσαμε στις αναγκαίες τομές. Και ρωτάω: ποιος από εκείνους που τότε κατήγγειλαν την Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ δεν αναγνωρίζει την ανάγκη των ρήξεων αυτών σήμερα; Σήμερα που ανήκουμε στην ΟΝΕ. Που η Κύπρος είναι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ή που φάνηκαν οι αναπτυξιακές προοπτικές των καποδιστριακών δήμων.

Συντρόφισσες και σύντροφοι,

Αν είμαστε περήφανοι για το παρελθόν μας, είμαστε περήφανοι για το παρόν μας. Για την υπευθυνότητα μας. Για την ασφάλεια που εμπνέουμε. Για την εμπιστοσύνη που εγγυόμαστε.

Εμείς, οι σύγχρονοι σοσιαλιστές, είμαστε η παράταξη που μπορεί να κερδίσει το στοίχημα της πολιτικής τον 21ο αιώνα.

Που μπορεί να σταθεί στο ύψος των απαιτήσεων των πολιτών.
Που με τον οραματικό και ταυτόχρονα υπεύθυνο λόγο της θα δώσει απάντηση σε εκείνους που θρηνούν με κροκοδείλια δάκρυα για το τέλος της πολιτικής και την κρίση των ιδεολογιών.
Που με τη συνεπή πράξη και τις μεταρρυθμιστικές παρεμβάσεις της θα αφήσει πίσω εκείνους που περιορίζονται στη διαχείριση και την ενσωμάτωση στο σύστημα.

Εμείς, οι σύγχρονοι σοσιαλιστές, είμαστε η παράταξη που θα κρατήσει ζωντανό το όραμα του δημόσιου λόγου.
Την ελπίδα μιας πιο ανθρώπινης κοινωνίας, μιας κοινωνίας με αξιοπρέπεια, ισότητα, αλληλεγγύη και συμμετοχή.

Σας ευχαριστώ.